سنگ زائی توده ی گرانیتوئیدی اکاپل، منطقه کلاردشت

توده گرانیتوییدی مورد مطالعه با گسترش تقریبی 50 کیلومتر مربع در جنوب باختر کلاردشت از توابع استان مازندران قرار دارد و از توده‌های نفوذی پهنه البرز مرکزی  به شمار می آید. این توده با سن  4± 54  تا 3± 56  میلیون سال (پالئوسن بالایی تا ائوسن زیرین) در سازندهای مبارک و شمشک نفوذ کرده و از دید سنگ‌شناسی دربردارنده دو واحد فلسیک (گرانیت،کوارتز‌سینیت وکوارتز‌مونزونیت) و حدواسط تا مافیک (مونزونیت تا مونزودیوریت، دیوریت و گابرو) است. سنگ‌های گروه اول به‌ویژه گرانیت‌ها و کوارتزمونزونیت ها همانندی‌های کانی‌شناسی و بافتی زیادی نشان می‌دهند و شواهد اختلاط ماگمایی مانند بافت راپاکیوی، بافت پویی‌کیلیتیک، سوزن‌های آپاتیت، میخ‌های پلاژیوکلاز کلسیک در پلاژیوکلازها و انکلاوهای میکروگرانولرمافیک در آن‌ها دیده می‌شود. این سنگ‌ها ماهیت متاآلومین تا پرآلومین ضعیف (برخی از نمونه‌های گرانیتی) دارند و از  نظر K2O، K2O+Na2O   و عناصر Hf، Rb و Th  نسبت به گروه دوم غنی‌تر هستند. بر پایه  نمودار مربوط به عناصر خاکی کمیاب، سنگ‌های این گروه از LREE غنی‌شدگی قابل توجهی دارند و با توجه به رفتار Zr، Cr، Ba   و Y در روند تفریق، ویژگی‌های گرانیت‌های نوع I دمای پایین را نشان می‌دهند. در سنگ‌های گروه دوم، مونزونیت‌ها و مونزودیوریت‌ها نیز شواهد مربوط به متاسوماتیسم آلکالن همراه با بافت‌های اختلاط ماگمایی مانند سوزن‌های آپاتیت و میخ‌های آنورتیت در پلاژیوکلازها، دیده  می‌شود. این سنگ‌ها ماهیت متاآلومین دارند و از  TiO2، FeOT، MgO، CaO و P2O5  و عناصر Y، Ba،  V وSr  نسبت به گروه اول غنی‌تر هستند و برخلاف گرانیت‌های گروه اول ویژگی‌های  نوع I دمای بالا را نشان می‌دهند. با توجه به شواهد ژئوشیمیایی و سن توده مورد مطالعه مشخص شد که توده اشاره‌شده از نوع گرانیت‌های پس از کوهزایی است که ویژگی‌های حدواسط میان VAG و WPG دارند. بررسی ایزوتوپی Nd نشان می‌دهد که تنها گرانیت‌های منطقه می‌توانند دارای منشأ سنگ‌کره (لیتوسفر) غنی‌شده باشند (  εNdمنفی) و بقیه سنگ‌های منطقه، منشأ گوشته‌ای تهی شده، دارند (εNd مثبت). با توجه به شواهد سنگ‌نگاری و ژئوشیمیایی،  اختلاط  ماگمایی نقش مهمی در تکامل ماگمای منطقه داشته است و  بنابراین، مدل ذوب پوسته به وسیله ماگمای مشتق‌شده از گوشته، برای زایش ماگمای منطقه پیشنهاد می‌شود.